Bệnh học đường: Phòng tránh cong vẹo cột sống
Theo GiadinhNet - Lớp học thiếu
sáng, bảng kém chất lượng, học thêm nhiều, vệ sinh trường lớp kém đã góp phần
làm gia tăng số học sinh bị cong vẹo cột sống trong trường học.
Học sinh bị cong vẹo cột sống do
phải học thêm quá nhiều - nguy cơ này ít được cha mẹ lưu tâm nhưng lại được bác
sĩ khuyến cáo nhiều do tỷ lệ học sinh đi học thêm có nguy cơ gia tăng cong vẹo
cột sống cao hơn nhiều so với nhóm không học thêm. Nghiên cứu tại TP Huế cho
thấy, tỷ lệ cong vẹo cột sống của nhóm học sinh (HS) học thêm trên 10 giờ/tuần
(49,1%), cao hơn so với nhóm học thêm dưới 10 giờ/tuần (37,5%).
Nguyên nhân khiến trẻ cong vẹo cột
sống
Nhiều trường học hiện nay bàn ghế không đạt chuẩn khiến tỷ lệ học sinh bị cong
vẹo cột sống cao gấp 2,6 lần các trường đạt chuẩn. Một số khảo sát cho thấy, ở
Hà Nội 100% bàn, ghế không đúng kích thước, hầu hết cao hơn tiêu chuẩn ở cả 3
cấp học. Tại TP Hồ Chí Minh và Hải Phòng hầu hết bàn, ghế quá cao, không phù
hợp cơ thể học sinh.
Ngoài vấn đề kích thước bàn ghế không phù hợp với tầm vóc học sinh, tư thế ngồi
học sai như: Nghiêng, vẹo đầu, xoay vặn người, ngồi lệch một bên, do lao động
nặng quá sớm, tư thế bị gò bó như gánh, vác, đội, cõng hoặc bế nách em nhỏ, đeo
cặp sách quá nặng, không đều hai bên... cũng là những nguyên nhân khiến trẻ
cong vẹo cột sống.
Ngoài ra, trẻ thường thích xem tivi, chơi máy tính... sau giờ học nên không có
thời gian vui chơi giải trí, hoạt động cơ bắp thể dục, thể thao, gây căng thẳng
thần kinh, quá tải cho hệ cơ xương kéo dài dẫn đến cong vẹo cột sống. Theo
nghiên cứu, nhóm học sinh không có thói quen tập thể dục, thể thao có tỷ lệ
cong vẹo cột sống cao hơn so với nhóm thường xuyên tập thể dục, chơi thể thao.
Nên khám và điều trị sớm
Phòng
chống cong vẹo cột sống
- Lớp học phải đảm bảo chiếu sáng đầy đủ cả chiếu sáng tự nhiên và chiếu sáng
nhân tạo, góc học tập ở nhà phải đảm bảo đủ ánh sáng.
- Bàn,
ghế, bảng phải hợp với tiêu chuẩn vệ sinh. Xếp chỗ ngồi trong lớp phải hợp
lý, tư thế ngồi học ở lớp cũng như ở nhà phải đúng và ngay ngắn.
- Đeo
cặp hai vai, không được xách cặp ở một bên.
- Lao
động và tập luyện vừa sức, cân đối.
- Đảm
bảo dinh dưỡng đầy đủ, nâng cao thể trạng.
|
Bệnh cong vẹo cột sống không có cấu
trúc (cột sống không biến dạng, không xoáy vặn, các đốt sống ở vị trí bình
thường), có thể can thiệp hiệu quả. Trong trường hợp cong vẹo cột sống có cấu
trúc sẽ ít nhiều gây biến dạng, xoáy vặn, ảnh hưởng tới chức năng các cơ quan
nội tạng. Dạng này cần theo dõi và điều trị kịp thời.
Nguy hiểm nhất là cong vẹo cột sống gây lệch trọng tâm cơ thể khiến học sinh
ngồi học không ngay ngắn, cản trở đọc, viết, ảnh hưởng đến hoạt động của tim,
phổi, phát triển khung chậu. Vì vậy, các bậc cha mẹ nên cho con kiểm tra 6
tháng/lần, tập vật lý trị liệu, thể dục, chế độ học tập, vui chơi hợp lý để giữ
ổn định cột sống.
Nếu phát hiện cong vẹo cột sống sớm, trước khi trẻ đạt đến tuổi phát triển hệ
xương đầy đủ thì có thể không phải mổ vẫn điều trị được. Ở mức độ trung
bình có thể nẹp hoặc mặc áo cong vẹo cột sống, kết hợp với tập thể dục thể
thao. Nếu nặng hơn mới phải can thiệp bằng phẫu thuật.
Muốn giảm tỉ lệ học sinh bị cong vẹo cột sống, trường lớp cần đảm bảo quy định
vệ sinh trường học, cải tạo phòng học xuống cấp, đảm bảo vệ sinh chiếu sáng...
Chương trình giáo dục thể chất nhà trường cần có các bài tập thể dục phòng
chống cong vẹo cột sống. Ngoài ra, hàng năm cần tổ chức khám, phát hiện sớm
cong vẹo cột sống ở học sinh để kịp thời điều chỉnh.
Các bậc cha mẹ cần giúp con lập thời
gian biểu học tập, vui chơi, nghỉ ngơi phù hợp, tạo thói quen tốt trong sinh
hoạt và học tập. Thường xuyên kiểm tra lưng để phát hiện sớm các dấu hiệu cong
vẹo cột sống.
* Các số liệu trong bài không có ý nghĩa thống kê.
BS Trần Bá Thanh
(Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Thừa
Thiên Huế)
|